Analyse verschillen

Onbedoeld zijn de kapitaallasten in de 2e tussenrapportage 2022 omlaag geraamd wat nu dit nadeel veroorzaakt.

Met name € 27.000 lagere kosten vergoeding vervoersbedrijven, er is sprake van fluctuerende maandbedragen en wisselende ritten/leerlingen die gebruikmaken van het leerlingenvervoer. Daarnaast voor € 5.000 minder kosten voor medische of externe adviezen leerlingenvervoer.

Dit nadeel wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de gemeentelijke heffingen op onderwijshuisvesting in de tijd gestegen zijn. Echter is het begrote bedrag niet aangepast en hierdoor ontstaat een structureel nadelig verschil van € 26.000.

Er is een structureel nadeel van € 12.000 vanwege te weinig geraamde belasting.
De exploitatievergoeding is btw belast. Dit hebben we begrotingstechnisch nog niet verwerkt. Daarnaast zijn de bedragen geïndexeerd. Dit leidt per saldo tot een structureel nadeel van € 25.000. Vanwege het meerverbruik van de sporthal na corona is het elektra gebruik gestegen. Dit leidt structureel tot een nadeel van € 19.000.

In 2021 is er minder huur ontvangen vanwege corona. In 2022 is alsnog een rijksvergoeding gekomen (TVS-gelden) zodat in 2022 meer inkomsten hebben ontvangen. Dit leidt tot een incidenteel voordeel van € 17.000.

Het verschil wordt verklaard doordat er minder uitvoeringskosten zijn gemaakt dan van te voren begroot. Dit heeft te maken met het feit dat sommige zaken (bijvoorbeeld communicatiekosten) goedkoper zijn uitgevallen dan verwacht. Het betreft hier incidentele kosten, waardoor het voordeel eveneens incidenteel is.

Dit verschil wordt verklaard doordat het een post betreft voor incidentele projectsubsidies. In 2022 zijn er minder incidentele projectsubsidies aangevraagd dan gebruikelijk is. Dit komt deels door de naweeën van het coronavirus en doordat inwoners in verband met onduidelijkheid over kostenstijging mogelijk wat minder geneigd zijn om activiteiten op te starten. Daarnaast is deze post een inschatting van het aantal verwachtte aanvragen, waardoor de besteding schommelt. De verwachting is dat dit in 2023 weer terugkeert naar het oude niveau, waardoor we in 2022 incidenteel minder kosten hebben gemaakt dan verwacht.

Dit verschil wordt verklaard doordat er minder kosten gemaakt zijn in het realiseren van voorliggende voorzieningen die betrekking hebben op de mentale gezondheid. Dit was het gevolg van prioritering van taken en beperkte capaciteit. Daarnaast bleek dat het voortzetten van een aantal activiteiten minder kosten met zich meebracht dan van te voren verwacht. Voor 2023 is een plan gemaakt om de voorliggende GGZ voorzieningen verder op peil te brengen, waardoor het budgetoverschot incidenteel is.

Dit verschil wordt verklaard door een minder grote uitgave op collectief aanbod Wmo. In verband met de prioritering hebben in 2022 minder acties plaatsgevonden om het collectief aanbod gericht op de Wmo doelgroep uit te breiden. Voor 2023 is een plan gemaakt om dit op het gewenste niveau te brengen waardoor het overschot incidenteel is.

In 2022 is er extra formatie beleid sociaal domein ingehuurd. Dit kostte € 24.300 minder dan begroot. Daarnaast kreeg de GGD in 2022 vanuit de doeluitkering nationaal programma onderwijs (NPO) voor corona-achterstanden extra budget om maatwerk jeugdgezondheidszorg te leveren. Vanwege personeelscapaciteitsproblemen bij de GGD in het eerste half jaar 2022 is het niet gelukt dit budget geheel in te zetten en is dit budget overgeheveld naar 2023.
Vanwege wijziging van het woonplaatsbeginsel jeugdhulp kregen we van het Rijk met ingang van 2022 structureel aanvullend budget van € 309.000 voor bekostiging van de extra kosten die met deze wijziging verband houden. Dit budget is toegevoegd aan de stelpost woonplaatsbeginsel. Via de 1e tussenrapportage is het budget afgeraamd tot het niveau van € 60.503 om de bijstelling zorgkosten 2022 sluitend te krijgen. Hierdoor resteerde in 2022 nog € 60.503. Dit nog beschikbare structurele budget wordt in 2023 volledig ingezet voor de bijstelling van zorgkosten 2023.
In de stelpost jeugd is bij de vaststelling van de jaarrekening 2021 € 350.000 overgeheveld naar 2022. Dat waren middelen die de gemeente bij de decembercirculaire 2021 beschikbaar kreeg voor bijvoorbeeld versterking wijkteams en impuls integraal werken. Ook in 2022 ontvingen we daarvoor middelen vanuit het rijk, welke zijn toegevoegd aan deze stelpost. In 2022 hebben we plannen gemaakt voor besteding van deze middelen. Deze plannen, zoals bijvoorbeeld uitbreiding capaciteit vroegsignalering bij LEVgroep en ontwikkelen centrale toegang sociaal domein krijgen hun financiële vertaling in 2023, waardoor de beschikbare budgetten voor 2021 en 2022 niet zijn besteed, per ultimo 2022 totaal € 469.307. Daarnaast wordt vanaf 2023 een gedeelte van het beschikbare budget ingezet voor stijgende prognoses voor de zorgkosten. Er is dus sprake van een incidenteel voordeel.

De plustaken jeugd worden voor de gemeente Laarbeek uitgevoerd door de gemeenschappelijke regeling Peelgemeenten. Daarbij wordt afgerekend op basis van de werkelijke kosten. In 2022 was er binnen het team Jeugd van het sociaal team Laarbeek sprake van onderbezetting. De uitbreiding gedragswetenschapper startte pas in mei, uitbreiding van de formatie gezins- en jongerencoaches werd pas later in het jaar ingevuld en er waren personele wisselingen binnen het team gezins- en jongerencoaches, waarbij uit- en instroom elkaar niet naadloos hebben opgevolgd. Daarnaast is de GZ-psycholoog per september uit dienst gegaan. Deze functie zal op een andere wijze ingevuld gaan worden. Daardoor zijn in 2022 de werkelijke kosten € 220.575 lager dan begroot.

Het definitieve BUIG-budget is lager uitgevallen dan het voorlopige BUIG-budget. We hebben dus uiteindelijk minder van het Rijk ontvangen dan aanvankelijk begroot. Omdat we de systematiek hanteren van het 1 op 1 doorsluizen van het BUIG-budget naar Senzer is uiteindelijk ook een lager budget doorgesluisd naar Senzer dan aanvankelijk begroot.

In de begroting is geen rekening gehouden met zowel de te ontvangen Rijksmiddelen in het kader van de eindafrekeningen 2020 en 2021 TOZO (€ 581.000 voordelig) als ook de uitgaven in het kader van de TOZO (€ 581.000 nadelig).
Daarnaast zijn vanwege de nasleep van de coronacrisis de kosten in het kader van de financiële ondersteuning aan ondernemers lager uitgevallen dan begroot (per saldo € 24.000 voordelig).

Bij het budget Bijzondere bijstand is in de begroting al rekening gehouden met de gevolgen van de energiecrisis. In de praktijk is het meegevallen. Het betreft een incidenteel voordelig verschil.

Er zijn geen nieuwe leningen verstrekt in het kader van de Voorziening Kleine Schulden (€ 17.400 voordelig). Mensen zijn eerder in beeld waardoor minder kleine schulden ontstaan en het instrument VKS minder ingezet hoeft te worden.
Minder inzet vroegsignalering dan begroot (totaal € 34.000 voordelig). Door de maatregelen die er in het kader van de energiecrisis aangeboden zijn, is het meegevallen met de betalingsachterstand waardoor minder inzet vroegsignalering nodig was dan begroot.
Minder uitgegeven aan drukwerk en communicatie dan begroot (€ 7.400 voordelig).
Doordat meer mensen eerder in beeld komen door vroegsignalering, komen minder mensen in de schulden waardoor budgetbeheer minder vaak ingezet hoeft te worden dan begroot (€ 9.500 voordelig).
De inzet van ervaringsdeskundigen is minder geweest dan begroot omdat zij nog niet zijn ingezet in de Huiskamers (€ 5.000 voordelig).
Door personele wisselingen is de inzet schuldhulpverlening fase 1 tijdelijk minder geweest (€ 27.000 voordelig).
Door het grote aantal toekenningen van de eenmalige energietoeslag waren de programma- en uitvoeringskosten hiervan hoger dan we hadden begroot (gebaseerd op de te ontvangen rijksmiddelen) (€ 235.000 nadelig).

Dit verschil wordt verklaard doordat er minder huishoudelijke ondersteuning in het kader van de Wmo is ingezet dan verwacht. De begroting is gebaseerd op prognoses die kijken naar de realisatie in het verleden rekening houdend met een voorspelling op het gebied van groei aan cliëntaantallen. Op basis van het landelijk voorspelmodel Wmo was een groei te verwachten. Dit is verwerkt in de begroting 2022. Deze groei is echter uitgebleven. Dit komt doordat ingezet wordt op eigen kracht en zelfredzaamheid. Hierdoor is er een incidenteel voordeel ten opzichte van de begroting.

Dit verschil wordt verklaard doordat er minder collectief vervoer in het kader van de Wmo is ingezet dan verwacht. De begroting is gebaseerd op prognoses die kijken naar de realisatie in het verleden rekening houden met een voorspelling op het gebied van groei aan cliëntaantallen. De prognose voor het collectief vervoer was lastiger in te schatten, omdat deze voorziening als gevolg van het coronavirus stil heeft gelegen in 2020 en 2021. De verwachting was dat het in 2022 weer terug zou groeien naar het oude niveau, maar dit heeft iets langer op zich laten wachten. Hierdoor zien we nu een incidenteel voordeel ten opzichte van de begroting 2022.

De inzet van het uitzonderlijk maatwerk was 2022 niet veel nodig. De hulpvragen konden binnen de beschikbare ingekochte voorzieningen worden opgelost. Verwachting is dat er meer een beroep gedaan gaat worden op deze post vanwege het inzetten van de Doorbraakmethode. Personeel gaat opgeleid worden om met de doorbraakmethode (Instituut Publieke Waarden) te werken, zodat er sneller verandering in iemands leven kan komen, zodat je patronen sneller kunt "doorbreken". Op deze manier werk je goedkoopst adequaat.

Dit verschil wordt verklaard doordat er meer huishoudelijke ondersteuning in het kader van de Wmo is ingezet middels een PGB dan verwacht. In vergelijking met eerdere jaren is het aandeel Persoonsgebonden budget (PGB) gestegen ten opzichte van het aandeel Zorg in natura (ZIN). Bij het aandeel ZIN zagen we een overschot van geraamde middelen en voor PGB een tekort. Deze inschatting wordt gebaseerd op eerdere jaren, maar fluctueert behoorlijk. Hierdoor is een precieze prognose lastiger te maken. Het totaal aandeel Huishoudelijke ondersteuning (ZIN en PGB) past wel goed op de totale begroting 2022.

Op basis van de Jeugdwet heeft de inwoner het recht om in plaats van de inzet een gecontracteerde aanbieder te kiezen voor zorginzet via een persoonsgebonden budget (PGB). Het aantal verzoeken dat daarvoor gedaan wordt, fluctueert. Bij de tweede tussenrapportage 2022 leek op basis van gebruik in het eerste half jaar 2022 dat er in 2022 minder kosten voor PGB zouden zijn. Daarop werd dit budget afgeraamd. Nu blijkt bij de jaarrekening 2022 dat er door de fluctuatie in PGB-aanvragen er toch meer budget benodigd is.

In 2022 was er binnen het team jeugd van het sociaal team Laarbeek sprake van onderbezetting. Om ervoor te zorgen dat wachtlijsten niet te ver opliepen, werd er eerder en vaker geïndiceerde jeugdzorg ingezet in plaats van dat gezins- en jongerencoaches zelf hulpverlening boden in gezinnen. Tegenover de hogere kosten op dit budget, staan lagere kosten voor team jeugd vanwege de onderbezetting ad € 220.000.

Dit verschil wordt verklaard doordat het een post betreft voor incidentele projectsubsidies. In 2022 zijn er minder incidentele projectsubsidies aangevraagd dan gebruikelijk is. Dit komt deels door de naweeën van het coronavirus en doordat inwoners in verband met onduidelijkheid over kostenstijging mogelijk wat minder geneigd zijn om activiteiten op te starten. Daarnaast is deze post een inschatting van het aantal verwachtte aanvragen, waardoor de besteding schommelt. De verwachting is dat dit in 2023 weer terugkeert naar het oude niveau, waardoor we in 2022 incidenteel minder kosten hebben gemaakt dan verwacht.

Bekostiging van de jeugdgezondheidszorg voor 0-4 jarigen vindt plaats op basis van een vast bedrag (in 2022 € 413,83) per kind. Bevoorschotting vindt plaats op basis van het aantal kinderen op 1-1-2020, afrekening vindt plaats op basis van het aantal kinderen op 1-1-2022. Er is een stijging van 89 kinderen.